۷ نژاد سگ که کمترین نیاز به رسیدگی و آرایش دارند! داشتن سگ یک لذت بزرگ است، اما رسیدگی به آن میتواند وقتگیر باشد، مخصوصاً اگر برنامه روزمرهات شلوغ باشد. خیلیها عاشق داشتن سگ هستند ولی نمیخواهند هر هفته چند ساعت صرف برسکشی، اصلاح مو، حمامهای متعدد و رسیدگیهای تخصصی کنند. خوشبختانه طبیعت چند نژاد را طوری طراحی کرده که هم زیبا و تمیزند، هم کم دردسرترین انتخابها برای نگهداری در خانه محسوب میشوند. این سگها با موهای کوتاه، ریزش کنترلشده و نیاز بسیار کم به آرایش، گزینهای ایدهآل برای افراد پرمشغله، خانوادههای شلوغ، و تازهکارها هستند.
در ادامه، یک بررسی کامل و کاملاً کاربردی از نژادهایی ارائه میشود که نهتنها دوستداشتنی و قابلاعتمادند، بلکه در عین حال کمترین زمان ممکن را برای رسیدگی میطلبند. اگر دنبال سگی هستی که بتوانی بدون دردسر مراقبش باشی و همچنان از محبت و همراهی بیقیدوشرطش لذت ببری، این لیست را از دست نده.
چرا بعضی سگها رسیدگی کمتری میخواهند؟
وقتی صحبت از رسیدگی و آرایش سگها میشود، همه چیز فقط به اندازه مو یا جثه خلاصه نمیشود. بعضی نژادها بهصورت ژنتیکی موهای کوتاه، کمریزش یا با ساختار خاصی دارند که باعث میشود کثیفی کمتر به آنها بچسبد. این یعنی نهتنها نیازشان به برسکشی کمتر است، بلکه دفعات حمام و اصلاح هم کاهش پیدا میکند. برای مثال، سگهایی با موهای یکلایه معمولاً ریزش مو و گرههای کمتری دارند، درحالیکه نژادهای پشمالو یا دوبلکت، نیازمند مراقبتهای بیشتری هستند.
از طرفی، نوع پوست و چربیهای طبیعی بدن برخی نژادها باعث تمیزی بیشترشان میشود. چربی طبیعی پوست میتواند مانند یک محافظ عمل کند و مانع از چسبیدن گلولای شود. همچنین ساختار بدنی برخی سگها—for example، سگهایی با پاهای بلند و بدن کشیده—باعث میشود کمتر با زمین در تماس باشند و دیرتر کثیف شوند. همه این ویژگیها دست بهدست هم میدهند تا نژادهایی بهوجود بیاید که واقعاً رسیدگی کمی نیاز دارند و بهراحتی تمیز و مرتب باقی میمانند.
مزایای انتخاب سگهای کمنیاز از نظر آرایش
انتخاب سگهای کمنیاز از نظر رسیدگی، تنها مربوط به زمان نیست؛ بلکه تأثیر مستقیمی روی آرامش و کیفیت زندگی تو و حیوان خانگیات دارد. اول از همه، هزینهها کاهش پیدا میکند. آرایشگاه حیوانات، شامپوهای خاص، ابزار برسکشی متعدد و وقتگذرانی در مراکز خدماتی همه میتواند بار مالی قابلتوجهی ایجاد کند. اما سگهای کمتوقع از نظر آرایش، معمولاً با یک برس ساده، یک حوله و کمی توجه دورهای کاملاً اوکی هستند.
مزیت دوم، فشار کمتر روی خود سگ است. بعضی نژادها اصلاً از برسکشی طولانی، سشوار کشیدن یا حمامهای مداوم خوششان نمیآید. اگر حیوانی را انتخاب کنی که نیاز به این کارها نداشته باشد، رابطهتان آرامتر، نزدیکتر و بدون تنش خواهد بود. مزیت دیگر این است که این گونه نژادها برای افراد تازهکار ایدهآلاند؛ کسانی که تجربهای در مورد نگهداری از سگ ندارند و هنوز مهارتهای لازم برای مراقبت تخصصی را نیاموختهاند.
در نهایت، سگهای کمنیاز از نظر آرایش انتخاب خیلی خوبی برای زندگی آپارتمانیاند. چون نه خانه را پر از مو میکنند، نه بوی زیادی میگیرند، و نه نیاز به سروصدا یا فعالیتهای سخت دارند. تمام اینها باعث میشود حضورشان در خانه، راحت و بی دردسر باشد.
بیگل (Beagle)
بیگل یکی از محبوبترین نژادهای سگ در دنیا است و دلیلش هم کاملاً واضح است: ترکیب جذابی از ظاهر دوستداشتنی، هوش، انرژی مناسب و البته نیاز کم به رسیدگی. این سگها موهای کوتاه و فشردهای دارند که بهطور طبیعی تمیز میماند. خاک، گردوغبار و حتی گل بعد از خشک شدن، خیلی راحت از روی موهایشان میریزد و بهندرت نیاز است هر هفته وقت زیادی برای برسکشی یا حمام کردنش صرف کنی.
از نظر رسیدگی، تنها یک برسکشی سبک در هفته کافی است تا روغن طبیعی پوستش پخش شود و موها براق بماند. بیگلها بهدلیل داشتن موهای کوتاه، تقریباً هیچوقت گره نمیخورند، و این یکی از بزرگترین مزایایشان نسبت به نژادهای پشمالو است. همچنین ریزش موی کنترلشده دارند، بنابراین خانه همیشه تمیزتر میماند.
رفتار بیگل هم چیزی است که این نژاد را بیشازپیش محبوب میکند. این سگ عاشق بو کشیدن و کنجکاوی است. کافی است او را برای یک پیادهروی کوتاه ببری تا ببینی سرش دائماً پایین است و دنبال رد بو میگردد. شخصیت اجتماعی و دوستانهاش باعث میشود بهراحتی با انسانها و حیوانات دیگر ارتباط برقرار کند. این ویژگیها او را گزینهای عالی برای خانوادهها، افراد پرمشغله و حتی کسانی میکند که اولین سگ زندگیشان را میخواهند.
نکته جالب این است که بیگلها یکی از قویترین حس بویاییها را در بین سگهای کوچک دارند. بههمیندلیل در فرودگاهها، مراکز امنیتی و حتی کارهای تشخیصی بهطور گسترده استفاده میشوند. این ویژگی، آنها را به یکی از هوشمندترین و کارآمدترین نژادها تبدیل کرده.
ایتالیان گریهاند (Italian Greyhound)
ایتالیان گریهاند یکی از ظریفترین و دوستداشتنیترین سگهای جهان است؛ درست مثل یک تکه ابریشم زنده! موهای این نژاد آنقدر کوتاه، نرم و نازک است که تقریباً هیچوقت نیاز به برسکشی ندارد. حتی بعد از یک روز بازی یا پیادهروی، یک دستمال مرطوب یا یک دست کشیدن ساده کافی است تا دوباره تمیز و مرتب شود. بههمین دلیل، این سگ گزینهای فوقالعاده برای کسانی است که وقت یا حوصله مراقبتهای طولانی و آرایشهای پیدرپی را ندارند.
از نظر رسیدگی، حمام کردن این سگ هم بسیار ساده است. بهدلیل کمبود چربی در پوستش، بدبو نمیشود و فقط هر چند هفته یکبار نیاز به شستوشوی ملایم دارد. همچنین چون موهایش بسیار کوتاه است، ریزش بسیار کمی دارد؛ تا حدی که بسیاری معتقدند این سگ یکی از کمریزشترین نژادهاست. بنابراین اگر حساسیت داری یا تمیزی خانه برایت خیلی مهم است، این نژاد یک انتخاب بینقص خواهد بود.
از نظر رفتاری، ایتالیان گریهاند عاشق گرما، آرامش و جای نرم است. این سگها دوست دارند در پتو، روی مبل یا کنار صاحبشان جمع شوند و لم بدهند. شخصیتشان بسیار لطیف، مهربان، حساس و آرام است. البته نیاز به توجه عاطفی دارند و دوست دارند همیشه نزدیک صاحبشان باشند. این نژاد بهخصوص برای آپارتماننشینها انتخابی عالی است؛ چون صدای کم، نیاز کم به ورزش شدید و اندازه کوچک، نگهداری از آن را بهراحتی ممکن میکند.
نکته جالب اینکه ایتالیان گریهاند قرنها در میان اشراف اروپایی محبوب بوده و در نقاشیهای دوره رنسانس هم زیاد دیده میشود. بهخاطر ظاهر نجیب و رفتار ظریفش به آن لقب «فرشته روی زمین» دادهاند. این نژاد واقعاً یکی از راحتترین سگها از نظر رسیدگی و یکی از مهربانترین از نظر شخصیت است.
وایمارانر (Weimaraner)
وایمارانر با آن ظاهر نقرهای چشمگیر و چشمهای آبی یا خاکستری روشنش، یکی از خاصترین سگهایی است که میتوانی انتخاب کنی. موهای کوتاه و صافش یکی از بزرگترین دلایلی است که نگهداری از آن را راحت میکند. این موها نهتنها دیر کثیف میشوند، بلکه خاک معمولاً به آنها نمیچسبد. حتی وقتی در طبیعت، جنگل یا محیطهای بیرونی بازی میکند، بعد از خشک شدن، بیشتر کثیفیها خودبهخود جدا میشوند.
از نظر رسیدگی، یک برسکشی هفتگی بیشتر برای این نژاد لازم نیست. ریزش مو دارد اما نه به اندازهای که خانه را پر از مو کند. حمام هم فقط زمانی لازم است که واقعاً کثیف شود. موهایش بهقدری کوتاه است که در عرض چند دقیقه خشک میشود و این یعنی نه دردسر سشوار داری و نه نیاز به زمان زیاد.
از نظر شخصیت، وایمارانر یک سگ پرانرژی، باهوش و عاشق فعالیت است. اگر اهل دویدن، پیادهروی طولانی یا ماجراجویی در طبیعت باشی، این نژاد دقیقاً همان یاری است که دنبالش هستی. به صاحبش بسیار وفادار است و یک رابطه عمیق و قوی با او شکل میدهد. تنها نکتهای که باید بدانی این است که این نژاد به فعالیت روزانه نیاز دارد؛ اما از نظر آرایش، یکی از راحتترینهاست.
نکته جالب اینکه وایمارانرها در آلمان برای شکار حیوانات بزرگ پرورش داده میشدند و بهخاطر سرعت، استقامت و هوش عملیشان معروفند. امروز هم از آنها بهعنوان سگهای ورزشی و همراه قدرتمند استفاده میشود.
گریت دین (Great Dane)
گریت دین، با آن جثه عظیم و حضور باشکوهش، شاید در نگاه اول به نظر برسد که رسیدگی زیادی میخواهد؛ اما حقیقت کاملاً برعکس است. این نژاد، با وجود اینکه یکی از بزرگترین سگهای جهان بهحساب میآید، از نظر آرایش و رسیدگی یکی از کم درسرترینهاست. موهای بسیار کوتاه، صاف و تکلایهاش باعث میشود نهتنها خاک و کثیفی کمتر به آن بچسبد، بلکه با یک برسکشی ساده و سریع در هفته کاملاً تمیز و براق بماند.
حمام کردن گریت دین هم برخلاف جثهاش، چندان دشوار نیست. چون موهای کوتاهی دارد، آب و کثیفی خیلی سریع از بدنش جدا میشود و در مدت کوتاهی خشک میگردد. همچنین برخلاف بسیاری از نژادهای بزرگ، این سگها بوی شدید نمیگیرند و بهندرت نیاز است که بیش از حد استاندارد شسته شوند. یک حمام سبک هر ۴ تا ۶ هفته، کاملاً کافی است.
از نظر رفتاری، گریت دین یکی از آرامترین و مهربانترین سگهای بزرگجثه است. برخلاف ظاهر قدرتمندش، در خانه بسیار آرام، مودب و باوقار است. بهعلاوه، برخلاف تصور بسیاری، به ورزشهای شدید نیاز ندارد. به یک پیادهروی روزانه و کمی بازی سبک راضی است. همین رفتار متعادل او را به سگ ایدهآلی برای خانوادهها و حتی فضاهای آپارتمانی بزرگ تبدیل میکند.
نکته جالب در مورد گریت دین این است که با وجود نام «دانمارکی»، ریشه اصلیاش آلمانی است. این نژاد در گذشته بهعنوان سگ شکار و سپس سگ نگهبان استفاده میشد، اما امروزه عمدتاً بهعنوان سگ خانوادگی آرام و باوفا محبوب است.
ویزلا (Vizsla)
ویزلا یکی از ورزشکارترین و درعینحال کم دردسرترین نژادهای سگ است. موهای آن بسیار کوتاه، چسبیده و کمریزش است و تقریباً هیچگاه گره نمیخورد. همین ویژگی باعث میشود که حتی پس از دویدن در جنگل یا بازی در فضای باز، تنها با تکان دادن بدن یا یک برسکشی سبک، کاملاً تمیز و مرتب شود.
موهای کوتاه ویزلا نهتنها باعث کاهش نیاز به آرایش میشود، بلکه زمان خشک شدن بدنش را هم بسیار کوتاه میکند. اگر پس از یک روز فعالیت خیس یا گلآلود شود، تنها کافی است چند دقیقه صبر کنی تا خشک شود؛ سپس خاک خودبهخود میریزد. از نظر حمام نیز ویزلاها نیاز به شستوشوی زیاد ندارند. هر ۵ تا ۸ هفته یک حمام کافی است.
اما چیزی که ویزلا را واقعاً خاص میکند، شخصیتش است. این سگ به «سگ وِلکرو» معروف است؛ چون همیشه میخواهد کنار صاحبش باشد و از او جدا نشود. وفادارن، مهربان و باهوشاند و خیلی زود با اعضای خانواده ارتباط عمیق برقرار میکنند. همچنین انرژی بالایی دارند و برای افراد فعال، ورزشکار یا کسانی که دوست دارند روزشان را با دویدن و فعالیت بگذرانند، عالی هستند.
نکته جالب اینکه ویزلاها یکی از قدیمیترین نژادهای شکار در مجارستان هستند و قرنها همراه شکارچیان بودهاند. امروز نیز همچنان یکی از وفادارترین و چابکترین نژادهای جهان محسوب میشوند.
دوبرمن پینشر (Doberman Pinscher)
دوبرمن، با ظاهر شیک و بدن عضلانیاش، یکی از معروفترین و درعینحال کمنیازترین نژادهای سگ از نظر رسیدگی است. این نژاد دارای موهایی بسیار کوتاه، براق و صاف است که تقریباً هیچگاه نیاز به اصلاح یا آرایش تخصصی ندارد. یک برس نرم، چند دقیقه زمان و کمی توجه، تمام چیزی است که برای تمیز و مرتب نگهداشتن دوبرمن لازم داری.
ریزش موی دوبرمن بسیار کم است و همین باعث میشود خانه همیشه تمیزتر بماند. همچنین این نژاد بهدلیل ساختار خاص مو و پوستش، بهندرت بوی بدن میگیرد. بنابراین به حمام کردن مداوم نیاز ندارد؛ هر ۶ هفته یکبار کاملاً کافی است. حتی بعد از ورزش یا بازی، تنها با یک دستمال مرطوب یا یک حوله میتوان آن را تمیز کرد.
رفتار دوبرمن ترکیبی از هوش، هشیاری و وفاداری بیپایان است. این سگ اگر درست تربیت شود، یکی از آرامترین و متعادلترین همراهان انسان است. برخلاف تصورهای قدیمی، دوبرمنها فوقالعاده مهربان، اجتماعی و مناسب خانواده هستند. نیاز به فعالیت روزانه دارند، اما از نظر رسیدگی و نظافت، واقعاً یکی از راحتترین نژادها هستند.
نکته جالب: این نژاد در ابتدا در آلمان برای کارهای نگهبانی طراحی شد، اما امروزه به علت وفاداری، توانایی بالا در آموزش و شخصیت فداکارانهاش در دسته بهترین سگهای خانوادگی قرار گرفته است.
باکسر (Boxer)
باکسر یکی از شادترین، مهربانترین و سرگرمکنندهترین نژادهای سگ است. موهای کوتاه، صاف و براقش باعث شده رسیدگی به آن بسیار ساده باشد. این نژاد نهتنها ریزش مو کمی دارد، بلکه خاک یا کثیفی چندان به بدنش نمیچسبد. بنابراین کافی است هفتهای یکبار او را برس بزنی تا موهای مرده جدا و پوستش سالم بماند.
حمام کردن باکسر نیز کار سختی نیست. چون چربی طبیعی پوستش متعادل است، دیر بو میگیرد و تنها زمانی نیاز به شستوشو دارد که واقعاً کثیف شده باشد. خشک شدنش هم بسیار سریع اتفاق میافتد و این یعنی زمان زیادی لازم نیست صرف خشککردن یا مراقبت بعد از حمام شود.
شخصیت باکسر یکی از جذابترین ویژگیهایش است. این سگها سرزنده، بازیگوش و عاشق تعامل با انسانها هستند. با خانواده، بچهها و حتی حیوانات خانگی دیگر بسیار خوب کنار میآیند. درعینحال وفادار، محافظ و باهوشاند. تنها چیزی که نیاز دارند، کمی بازی روزانه و توجه عاطفی است.
نکته جالب اینکه باکسرها در گذشته در کنار شکارچیان و نگهبانها کار میکردهاند و بهخاطر استحکام و چابکیشان مشهور بودهاند. امروز اما بیشتر بهعنوان همراهی مهربان در خانهها زندگی میکنند.
نژادهای دیگری که رسیدگی کمی نیاز دارند!
در کنار هفت نژادی که معرفی شد، چند نژاد دیگر هم هستند که بهطور طبیعی نیاز بسیار کمی به آرایش و رسیدگی دارند. این نژادها ممکن است موهای کوتاهتری داشته باشند، ساختار بدنیشان اجازه نمیدهد زیاد کثیف شوند، یا چربی پوستشان بهگونهای است که تمیزتر باقی میمانند. اگرچه شاید به اندازه لیست اصلی معروف نباشند، اما برای افرادی که بهدنبال سگ کم دردسر و مناسب زندگی آپارتمانی یا سبک زندگی پرمشغله هستند، گزینههای بسیار خوبی محسوب میشوند.
مثلاً بولداگ فرانسوی و بوستون تریر هر دو موهای کوتاه و کمریزش دارند و بهندرت نیاز به برسکشی دارند. تنها یک حمام دورهای و تمیز کردن چینهای صورتشان کافی است تا همیشه بوی خوب و ظاهر مرتب داشته باشند. پاگ هم از همین دسته است؛ موهای کوتاه و بدن جمعوجوری دارد که کثیفی زیادی به خود نمیگیرد. البته چون کمی ریزش مو دارد، بهتر است هفتهای دوبار برس بخورد.
داشهوند یا سگهای «سوسیس» هم بسته به نوع مو، معمولاً به رسیدگی کم نیاز دارند؛ بهخصوص مدل موکوتاه. آنها بهندرت گره یا کثیفی شدید میگیرند و پاکسازیشان بسیار آسان است. در کنار اینها، کاوالیر کینگ چارلز و شیتزو هم باوجود موهای بلند، اگر درست رسیدگی شوند، کمزحمت بهنظر میرسند. اما نکته مهم این است که آنها نسبت به نژادهای موکوتاه، کمی زمان بیشتری میطلبند.
در آخر، گلدن رتریور هم با اینکه پشمالو است، اما در دسته سگهایی قرار دارد که اگر اصولی برس شود، رسیدگی پیچیدهای ندارد. همه این نژادها بسته به شرایط زندگی، آبوهوا و میزان دسترسی تو به زمان، میتوانند انتخابهای مناسبی باشند.
نکات مهم برای نگهداری سگهای کمنیاز از نظر آرایش
حتی اگر سگی را انتخاب کرده باشی که بهطور کلی نیاز کمی به مراقبت دارد، چند نکته مهم وجود دارد که اگر رعایت نشود، ممکن است سلامت پوست و موی او به خطر بیفتد. اولین نکته این است که برسکشی هفتگی را نادیده نگیری. حتی کوتاهترین موها هم برای سالم ماندن نیاز به پخششدن چربی طبیعی پوست دارند.
دومین نکته، توجه به وضعیت پوست است. سگهایی با موهای کوتاه بیشتر در معرض خشکی یا حساسیت پوستی قرار میگیرند. پس بهتر است هر چند وقت یکبار پوست بدنش را بررسی کنی تا درصورت وجود قرمزی، شوره یا خراش، سریعتر اقدام شود. نکته بعدی مربوط به حمام است؛ شستوشوی بیشازحد باعث از بین رفتن چربی طبیعی پوست میشود و میتواند مشکلات پوستی ایجاد کند.
نکته دیگر این است که گوشها، چشمها و ناخنها را فراموش نکنی. حتی سگهای کمنیاز از نظر تمیزکردن بدن، ممکن است گوشهایی داشته باشند که جرم بگیرد یا ناخنهایی که بیشازحد بلند شود. با یک روتین هفتگی ساده میتوان از بسیاری مشکلات جلوگیری کرد. در نهایت، رژیم غذایی سالم هم نقش بزرگی در براق بودن مو و سلامت پوست دارد. غذای باکیفیت، ویتامینها و اسیدهای چرب ضروری تأثیر زیادی بر سلامت کلی سگ دارند.
اشتباهات رایج در نگهداری این نژادها
بسیاری از صاحبان سگ های کمنیاز از نظر آرایش، بهخاطر راحت بودن این نژادها بیشازحد به آنها اطمینان میکنند و مراقبتهای پایه را نادیده میگیرند. اولین اشتباه رایج این است که آنها را خیلی کم حمام میکنند یا اصلاً حمام نمیکنند. حتی اگر سگ دیر بو بگیرد، آلودگیهای پنهان روی پوستش میتواند باعث حساسیت یا عفونت شود.
اشتباه دوم شستوشوی بیشازحد است. بعضی افراد فکر میکنند چون سگشان تمیز میماند، هر هفته باید حمامش کنند. درحالیکه این کار چربی مفید پوست را از بین میبرد و باعث خشکی، خارش و ریزش بیشتر میشود.
نکته دیگر این است که بسیاری از افراد برسکشی هفتگی را حذف میکنند. حتی سگهایی با موهای خیلی کوتاه نیز به برس کشیدن نیاز دارند تا گردش خون پوستشان بهتر شود و موی مرده جدا شود. همچنین کوتاه نکردن ناخنها یا تمیز نکردن گوشها، میتواند مشکلات جدیتری ایجاد کند.
در نهایت، اشتباه دیگر این است که فکر کنیم چون این نژادها از نظر آرایش کمنیازند، از نظر انرژی و نیازهای روانی هم همینطورند. بسیاری از نژادهای کمنیاز از نظر آرایش مثل ویزلا یا وایمارانر، از نظر فعالیت بسیار پرانرژی هستند و اگر نیاز حرکتیشان تأمین نشود، ممکن است رفتارهای مخرب نشان دهند.
جمعبندی
اگر بهدنبال سگی هستی که هم مهربان و همراه باشد و هم نیاز کمی به رسیدگی و آرایش داشته باشد، نژادهایی که معرفی کردیم بهترین انتخابها هستند. این سگها بهطور طبیعی تمیزتر میمانند، کمتر بو میگیرند، ریزش موی کمتری دارند و مراقبت از آنها زمان چندانی نمیخواهد. از بیگل و ویزلا گرفته تا دوبرمن و گریتدین، هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند، اما یک نقطه مشترک در آنها دیده میشود: راحتی در نگهداری.
این نژادها برای افرادی که تازه وارد دنیای سگداری شدهاند، خانوادههای پرمشغله، یا کسانی که دوست دارند رابطهای آرام و ساده با حیوانشان داشته باشند، عالیاند. البته هر سگ، حتی کمنیازترین آنها، همچنان به عشق، توجه، ورزش و رسیدگی حداقلی نیاز دارد.
سؤالات متداول
آیا سگهای کمریزش برای آپارتمان مناسباند؟
بله، اغلب این نژادها برای آپارتمان عالیاند چون کمتر خانه را کثیف میکنند و نیاز زیادی به آرایش ندارند.
هر چند وقت یکبار باید این سگها را حمام کرد؟
بهطور معمول هر ۴ تا ۸ هفته کافی است؛ مگر اینکه خیلی کثیف شده باشند.
آیا این نژادها برای افراد تازهکار مناسباند؟
بله، چون هم رسیدگی کمی نیاز دارند و هم شخصیت آرام و قابلپیشبینی دارند.
آیا کوتاه کردن موی این سگها لازم است؟
خیر، بیشترشان موهای کوتاهی دارند که فقط به برسکشی ملایم دورهای نیاز دارد.
کدام نژاد کمترین ریزش مو را دارد؟
ایتالیان گریهاند، دوبرمن و ویزلا جزو کمریزشترین نژادها هستند.
۰ نظر